Dızmana: Balkan Türkleri’nin Sofrasındaki Sıcacık Lezzet
Balkan Türkleri’nin mutfağından çıkıp Trakya’ya, oradan bizim evlere kadar gelen bir tat var: dızmana. Kimisi “dızman” der, kimisi “dızmana”, ama lezzeti hep aynı. Mayalı hamurun yumuşacık hali, üstüne dökülen sosla birleşince, insanın içini ısıtıyor. Balkanlar’dan göçle gelenler bu tarifi yanında taşımış, şimdi biz de yapıp yedikçe o günleri anıyoruz. Hadi gel, dızmanayı tanıyalım, bir de nasıl yapılır bakalım.
1. Dızmana Nedir, Nereden Gelir?
Dızmana, Balkan Türkleri’nin en sevdiği hamur işlerinden biri. Bulgaristan’da, özellikle Deliorman ve Dobruca’da çok yapılır, ama Trakya’da da göçmen ailelerin vazgeçilmezi. Mayalı hamurdan küçük toplar yapılır, üstüne yoğurtlu, kremalı bir sos dökülür, fırında nar gibi kızarır. Bazıları içine peynir koyar, bazıları sade sever. Adı, Balkanlar’da “düzme” ya da “dızma”dan geliyor olabilir, yani “dizilen” anlamında. Her lokmada, sanki eski köy sofralarından bir parça alıyorsun.
2. Neden Bu Kadar Özel?
Dızmana sadece bir börek değil, bir araya getiriyor insanları. Aile toplanır, hamuru yoğurur, sosu hazırlar, fırından çıkınca kokusu evi sarar. Üstüne dökülen süt kremalı sos, onu diğer böreklerden ayırır; yumuşacık, ama çıtır bir tat bırakır. Balkan Türkleri’nin zor günlerinde bile sofradan eksik etmediği bir lezzet bu. Yapması basit, ama yemesi olay!
3. Dızmana Tarifi: Süt Kremalı
Bu tarifi yaparken mutfakta biraz vakit geçireceksin, ama sonuç buna değer. Süt kreması ekledik, sosu daha zengin olsun diye. İşte malzemeler ve yapılışı:
Malzemeler:
- Hamur için: 4 su bardağı un, 1 paket kuru maya, 1 su bardağı ılık süt, 1 çay bardağı sıvı yağ, 1 yumurta, 1 tatlı kaşığı tuz, 1 çay kaşığı şeker.
- Üzeri için: 1 kase yoğurt (200 g), 1 yumurta, 1 çay bardağı süt kreması (200 ml), 2-3 yemek kaşığı sıvı yağ.
Yapılış:
- Ilık sütü, şekeri ve mayayı bir kapta karıştır, 5 dakika köpürsün. Üstüne unu, tuzu, yumurtayı, sıvı yağı ekle, yumuşak bir hamur yoğur. Üstünü ört, 1 saat mayalandır, hamur kabarsın.
- Hamurdan ceviz büyüklüğünde toplar yap, yağlanmış tepsiye diz. Arada boşluk bırak, tepside 15-20 dakika dinlensin.
- Yoğurdu, yumurtayı, süt kremasını ve sıvı yağı çırp, akışkan bir sos yap. Gerekirse biraz süt ekle. Bu sosu hamurların üstüne dök.
- 180°C fırında 30-40 dakika pişir, üstü kızarsın. Fırından çıkınca biraz ılınsın, sonra dilimle.
Not: Süt kreması sosu pürüzsüz yapar, ama istersen peynirli de deneyebilirsin. Yanına çay koy, afiyetle ye.
4. Dızmana Sofrada Nasıl Yeriz?
Dızmana fırından çıkınca, sıcak sıcak yenir. Ama ılıyınca da başka güzel. Yanına bir bardak çay ya da ayran koyarsın, bazen sabah kahvaltısında, bazen akşamüstü atıştırmalığında gider. Balkan Türkleri bunu genelde kalabalık sofralarda yapar, paylaşır. Bir dilim alırsın, sosu ağzında dağılır, bir tane daha istersin.
Sonuç: Dızmana Bir Lezzet, Bir Hatıra
Dızmana, Balkan Türkleri’nin mutfağından çıkıp bize kadar gelmiş bir hazine. Her lokmada o köyleri, o eski günleri hatırlatıyor. Mayalı hamurun kokusu, süt kremalı sosun tadı, hepsi birleşip sofraya neşe katıyor. Sen de yap, ye, belki bir gün Balkanlar’a gidersen oradaki tadını da denersin. Hangi yöreden gelirsen gel, dızmana hepimize yakın.
Yorum Gönder
0Yorumlar